Vandaag, 21 maart, vinden in Nederland de gemeenteraadsverkiezingen plaats. In campagnetijd willen lijsttrekkers zich zoveel mogelijk laten zien. Dus ook op sociale media. Dit allemaal terwijl tijdens de ‘Facebookverkiezingen’ een gigantisch bom ontploft voor Facebook. Het sociale mediaplatform biedt haar adverteerders namelijk de mogelijkheid om in te spelen op de digitale voetafdruk van de miljoenen gebruikers.
Voorlopig wordt er in ons land nog geen misbruik gemaakt van de microtargeting mogelijkheden die Facebook biedt, maar in andere landen is het wel al gelukt verkiezingen te beïnvloeden. Zeker nadat blijkt dat Cambridge Analytica, het campagnebedrijf dat belangrijk was voor de overwinning van Donald Trump in 2016, in het bezit kwam van persoonlijke data van vijftig miljoen Facebookgebruikers.
Het ideale moment om in te zoomen op hoe het internet, en alle sociale media die daarbij horen, de politiek heeft veranderd.
Politicus wordt mens
Sociale media hebben vooral de manier van campagne voeren veranderd. Ondertussen weet iedereen dat toen Obama verkozen werd, de sociale media een grote rol hebben gespeeld bij zijn verkiezing. Hij gebruikte het op een unieke manier; heel interactief en persoonlijk. Obama ging zelfs zover dat hij playlists aanmaakte in Spotify.
Om sociale media goed in te zetten combineer je als politici of organisatie de verschillende platformen om zo sterk mogelijk dat authentiek beeld van ‘politici als mens’ naar buiten te brengen, en verschillende doelgroepen te bereiken via sociale media. Op Facebook bereik je veel 30-plussers van alle bevolkingslagen. Op Instagram zitten veel meer jongeren, net als op Snapchat. Op Twitter bereik je meer de opinieleiders en nieuwsmakers. Een goede politicus gebruikt het allemaal.
Nederlandse politici tonen privéleven
Inzetten op sociale media is iets wat Nederlandse politici al druk overnemen. Bovendien maken Nederlandse politici hun privéleven onderdeel van de sociale mediacampagne. Sociale media zorgt ervoor dat de focus steeds meer op de individuele politicus ligt in plaats van op de partij.
Enkele voorbeelden van politici die weten hoe je sociale media gebruikt:
- Alexander Pechtold
Je ziet hem in een houthakkershemd op Instagram. Hij hakt hout en loopt door het bos. Daar is niks politiek aan, en toch zien mensen dit als aantrekkelijk. Voor de kiezer is het nodig om voortdurend de bevestiging te krijgen dat politici net mensen zijn.
- Sybrand Buma
Bij Buma lees je in zijn bio op Twitter:
Hij is dus allereerst de politicus, de fractievoorzitter van het CDA. Maar daarnaast is hij getrouwd en heeft hij kinderen. Hij is vader van twee, wielerliefhebber en schaatsfan. Een perfect voorbeeld van personalisatie.
- Jesse Klaver
Ook fractievoorzitter voor GroenLinks in de Tweede Kamer, Jesse Klaver, doet het goed op sociale media. Misschien zelfs meer dan goed, want hij werd verkozen tot beste politicus op sociale media! Er wordt wel eens gezegd dat hij dankzij zijn inspanningen op sociale media de verkiezingen won.
Direct communicatie met de kiezer
Bovendien kan de politicus nu dankzij de directe communicatie die sociale media mogelijk maakt, de journalist omzeilen. De communicatie is niet langer eenrichtingsverkeer via journalisten, televisie, kranten.
Geert Wilders en Donald Trump slagen er beide in om veel aandacht te genereren op Twitter. Zij houden met hun tweets persconferenties in 280 tekens. Want deze worden overgenomen door journalisten wat hun bereik alleen maar vergroot.
Als deze communicatie zo effectief is, waarom doet niet iedereen het dan? Wilders en Trump zijn niet veel aanwezig in andere media en zijn moeilijk te bereiken voor interviews. Journalisten zijn hierdoor op zoek zijn naar informatie. Bovendien is Twitter heel kort en krachtig wat de berichten makkelijk over te nemen maakt.
Oprechte authenticiteit
Het komt er als politicus dus op neer, authentiek, persoonlijk en relevant te zijn. Met het nieuws rond Cambridge Analytica en de Facebookdata komt het gebruik van sociale media door politici en voor de verkiezingscampagne nu jammergenoeg in negatief daglicht te staan.
Toch is het net nu enorm belang om in interactie en dialoog te treden met de kiezer. Vele kiezers voelen zich bedrogen, door oprecht en (opnieuw) authentiek te communiceren kan je hier het verschil maken. Het online dorpsplein met zijn verschillende plekken en kanalen, daar ben je als politicus best ook aanwezig. Deze evolutie is niet meer te stoppen, en maar goed ook!
Meer weten of hulp nodig? Dan is deze workshop, het boek ‘Nieuwe Campagne Voeren in de Praktijk‘ of deze Online Masterclass misschien wel interessant voor jou.
