Verkiezingskoorts op sociale media: mag je nog foto van politici plaatsen op accounts van de gemeente?
14 juni 2018 

Verkiezingskoorts op sociale media: mag je nog foto van politici plaatsen op accounts van de gemeente?

Schepen op een eerste steenlegging, burgemeester die een lintje knipt, minister die een aftrap geeft… De verkiezingen naderen en politici trachten zich alsmaar meer te profileren zowel offline als online. Maar mag je nog een foto van een activiteit met een schepen of burgemeester plaatsen op een gemeentelijk account op sociale media nu de verkiezingen naderen?

De omzendbrief BB 2017/4 van Minister Holemans is vrij duidelijk: in het jaar van de verkiezingen dienen lokale en provinciale overheden de nodige kiesheid aan de dag leggen voor wat betreft het gebruik van gemeentelijke en provinciale informatiebladen of andere publicaties van het bestuur. Dit geldt ook voor online kanalen. “Deze informatiekanalen hebben tot doel de bevolking op een neutrale en objectieve wijze te informeren over de organisatie en de werking van de diensten en over de gemeentelijke of provinciale activiteiten. Het zijn officiële publicaties en niet van een zittende meerderheid. Het gemeentelijk of provinciaal infoblad – of enig andere publicatie verspreid met financiële middelen van de gemeente of provincie – mag dan ook niet politiek gekleurd zijn”, dixit Minister Holemans

Meer info: Klik hier om deze omzendbrief te bekijken

De Vlaamse overheid stelt dat tijdens de sperperiode:

  • De overheidscommunicatie zich niet mag lenen voor propaganda en ondersteuning van partijpolitieke of ideologische doeleinden.
  • De overheidscommunicatie ‘gedepersonaliseerd’ moet zijn. In de communicatie mag de functie van een minister vermeld zijn, maar niet zijn naam, handtekening of afbeelding

Kortom: foto’s en video’s van het bestuur plaatsen op gemeentelijke accounts is af te raden. Politici hebben eigen sociale mediakanalen waarop ze hun politieke boodschap kwijt kunnen en waarop ze zich kunnen profileren. Of ze hiervoor beeld- en fotomateriaal van de gemeente kunnen gebruiken, is zeer twijfelachtig. Foto’s en video’s die gemaakt zijn door gemeentepersoneel met materiaal van de gemeente zijn eigenlijk eigendom van de gemeente.

Het zal niet de eerste keer zijn dat een schepen of burgemeester op de vingers wordt getikt voor het inzetten van gemeentepersoneel of –materiaal voor private doeleinden. En in sommige gemeentes staat dit ook zeer expliciet in de deontologische codes. Zo stelt gemeente Halen: “Gebruik van gemeentelijke eigendommen of voorzieningen voor private doeleinden van de bestuurders is niet toegestaan”.

Schepenen en burgemeester kunnen steeds berichten van gemeentelijke accounts delen op hun eigen account en op deze manier hun beleid of verwezenlijkingen extra in de verf zetten. Het delen van de berichten van een gemeentelijk account door het bestuur doet niets af aan de neutraliteit van het account en biedt voor het gemeentelijk account zelfs een meerwaarde. Op deze manier verspreidt de politicus onder zijn vele fans en volgers  en dragen ze als een ‘ambassadeur’ mee het beleid en verwezenlijkingen van de gemeente uit.

Goede afspraken

Los van de verkiezingen dienen gemeentelijke communicatiekanalen politiek neutraal te zijn en dient er ook dan omzichtig omgesprongen te worden. Maar wat kan wel en wat kan niet? Mag een schepen met foto in een infoblad? Mag er op de gemeentelijke accounts een video verschijnen met de burgemeester?

Het is niet altijd gemakkelijk: enerzijds is het voor de gemeente of stad een enorme steun als er een oproep van een burgemeester of schepen verschijnt. Een foto of video van hen kan een boodschap enorm versterken, maar anderzijds riskeer je dat bij iedere video of foto een politicus verschijnt, wat ook niet de bedoeling kan zijn. Politici kunnen ook negatieve reacties uitlokken waardoor de boodschap verloren gaat. Het is een dunne en moeilijke lijn die niet altijd even duidelijk te trekken is. Het beste is om goede afspraken te maken, los van verkiezingstijd en dit te laten vastleggen in een afsprakennota.

De gemeente Harelbeke bijvoorbeeld stelde voor het infoblad volgende regel op: “Ook de aanwezigheid in hblad van leden van het college van burgemeester en schepenen (tekst) moet functioneel zijn (een meerwaarde bieden). Schepenen en politici worden (visueel) niet in beeld gebracht, tenzij uitzonderlijk.”

In de visienota sociale media Stad Gent staat: “Stedelijke pagina’s op sociale netwerken zijn onafhankelijk en neutraal. Dit betekent dat ze zich in hun berichtgeving neutraal opstellen. Foto’s van politici worden enkel geplaatst indien dit inhoudelijk relevant is.”

De nieuwe legislatuur biedt alvast mogelijkheden om afspraken te maken met het (nieuwe) bestuur over hun aanwezigheid in tekst en beeld in de online en offline communicatiekanalen van de stad of gemeente.

Over de schrijver